Unijna dyrektywa budynkowa (EPBD) wyznacza ambitne cele: do 2050 roku wszystkie budynki w Europie mają osiągnąć neutralność klimatyczną. W Polsce proces ten wymaga gruntownych zmian, ponieważ aż 75% budynków jest nieefektywnych energetycznie. Kluczowym narzędziem wsparcia jest program „Czyste Powietrze”, oferujący znaczne dofinansowania dla właścicieli domów jednorodzinnych.
Unijne przepisy – co zmieni się w budownictwie?
Dyrektywa EPBD ma na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych w sektorze budowlanym, który odpowiada za 40% zużycia energii w UE. Przewiduje m.in.:
- Nowe budynki bezemisyjne: Od 2028 r. wszystkie nowe budynki instytucji publicznych, a od 2030 r. wszystkie nowe budynki mają spełniać ten wymóg.
- Stopniowe wycofywanie kotłów na paliwa kopalne: Do 2040 r. planuje się eliminację tych urządzeń.
- Instalacje solarne: Obowiązek montażu paneli fotowoltaicznych w nowych budynkach, budynkach publicznych oraz nieruchomościach modernizowanych.
- Podział budynków na klasy energetyczne: Od 2026 r. nieruchomości będą oceniane od klasy A+ (wysoka efektywność) do G (najsłabsze energetycznie).
Polska strategia modernizacji
Rządowa „Długoterminowa Strategia Renowacji Budynków” zakłada, że do 2050 roku aż 7,5 mln budynków w Polsce zostanie objętych pracami termomodernizacyjnymi. Działania skupią się na elementach takich jak: poprawa izolacji cieplnej, wymiana źródeł ciepła, instalacja odnawialnych źródeł energii (OZE). Celem jest zmniejszenie zużycia energii oraz obniżenie emisji dwutlenku węgla, co przyczyni się do realizacji unijnych celów klimatycznych.
Program „Czyste Powietrze” – klucz do zmian
Od 2018 roku Program Czyste Powietrze wspiera właścicieli domów jednorodzinnych w modernizacji ich budynków. Do tej pory złożono blisko milion wniosków, a umowy na realizację projektów opiewają na ponad 13 mld zł. Program obejmuje:
- Wymianę źródeł ciepła: Możliwość uzyskania dotacji na ekologiczne systemy grzewcze, takie jak pompy ciepła, ogrzewanie elektryczne, kotły gazowe czy na biomasę.
- Termomodernizację: Dofinansowanie na ocieplenie ścian, dachów i podłóg, a także wymianę okien i drzwi.
- Instalację OZE: Możliwość montażu paneli fotowoltaicznych czy systemów do podgrzewania wody użytkowej.
- Dostosowanie dotacji do dochodów: W zależności od sytuacji finansowej można otrzymać do 66, 99 lub nawet 135 tys. zł wsparcia.
Jak przygotować się do modernizacji?
Dobrze zaplanowana modernizacja to klucz do sukcesu. Niezbędne jest wykonanie audytu energetycznego, który wskaże największe obszary strat ciepła i zaproponuje odpowiednie rozwiązania. Ważne jest również wybieranie certyfikowanych urządzeń i materiałów, które spełniają unijne normy. W przypadku korzystania z dofinansowania do inwestycji w ramach programu „Czyste Powietrze” dobrze też sprawdzić listę ZUM – listę urządzeń i materiałów objętych dofinansowaniem.
Rola nowoczesnych technologii w termomodernizacji
Systemy ogrzewania podłogowego, zaawansowane sterowniki temperatury czy wysokiej jakości izolacja to inwestycje, które przynoszą wymierne korzyści. Obniżenie kosztów ogrzewania, większy komfort cieplny i wzrost wartości nieruchomości to tylko niektóre z nich. Odpowiednie rozwiązania pozwalają także na lepsze wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, np. energii pochodzącej z paneli fotowoltaicznych, co dodatkowo zmniejsza koszty eksploatacyjne zainstalowanych w budynku systemów.
Podsumowanie
Modernizacja i termomodernizacja budynków w Polsce to proces, który wpłynie na życie milionów mieszkańców, zmniejszy koszty energii i przyczyni się do ochrony środowiska. Dzięki wsparciu z programu „Czyste Powietrze” właściciele domów mogą przekształcić swoje nieruchomości w energooszczędne i ekologiczne przestrzenie. To nie wymóg, ale inwestycja w przyszłość.
