Elektryka w domu musi zostać zaprojektowana zgodnie z najlepszymi standardami. Ma to znaczenie przede wszystkim dla bezpieczeństwa mieszkańców budynku, ale nie można zapomnieć też o komforcie jej użytkowania. Dlatego powstało wiele dobrych praktyk, dzięki którym instalacja elektryczna w domu spełnia wszelkie wymagania. Zaprezentujemy je w niniejszym artykule.
Instalacja elektryczna w domu – zapotrzebowanie na moc
Zanim zacznie się cokolwiek innego, należy zastanowić się nad ogólnym projektem instalacji. To obejmuje przede wszystkim zapotrzebowane na moc elektryczną. Jak wiele będzie jej potrzeba w danym miejscu? Nie wystarczy określić tego na oko. Trzeba przeprowadzić obliczenia.
Jest to o tyle trudne, że wyliczenia muszą wziąć pod uwagę wszystkie sprzęty elektroniczne, które znajdą się w mieszkaniu. Domowa instalacja elektryczna musi bowiem zaspokoić zapotrzebowanie na prąd lodówki, telewizorów, kuchenek, komputerów, a nawet telefonów. Co więcej, układanie instalacji elektrycznej w domu nie może się zatrzymać na minimum zapotrzebowania. W praktyce należy stworzyć wydajniejszą sieć, ponieważ w budynku z pewnością znajdą się w przyszłości kolejne, jeszcze nieplanowane sprzęty.
Wyznaczone strefy układania przewodów
Prowadzenie instalacji elektrycznej to nie kwestia dobrego pomysłu i oryginalności. Trzeba trzymać się zasad, aby zapewnić bezpieczeństwo. Jedną z nich są strefy układania przewodów opisane w normie N SEP-E-002. Mówi ona o konkretnych wymiarach umieszczania kabli.
Strefy poziome (horyzontalne) o szerokości 30 cm dzieli się na dolną (SH-d), środkową (SH-s) i górną (SH-g). Instalacja elektryczna w mieszkaniu w myśl tej zasady powinna znaleźć się – kolejno – 15-45 cm oraz 90-120 cm nad gotową powierzchnią podłogi lub 15-45 cm pod gotową powierzchnią sufitu. Z kolei pionowe (wertykalne) strefy układania przewodów o szerokości 20 cm dzieli się na okienne (SH-o), kątowe (SH-k) i drzwiowe (SH-d). W każdym przypadku należy zachować 10-30 cm odstępu od krawędzi ościeżnicy okna, drzwi lub linii zbiegu ścian.
Układanie instalacji elektrycznej – podstawowe zasady
W tym miejscu warto wspomnieć o podstawowych zasadach tworzenia instalacji. Rozprowadzenie instalacji elektrycznej musi polegać na układaniu przewodów równolegle do ścian i podłóg. Ma to na celu zapamiętanie ich umiejscowienia po zakryciu. Elektryka domowa podtynkowa powinna skorzystać z kabli płaskich wielożyłowych. Montuje się je przy pomocy uchwytów lub blaszek. A jak zrobić elektrykę w domu natynkową? Najlepiej w tym celu skorzystać z elastycznych rur z tworzywa sztucznego. Nie można ich montować po skosie.
Jak zrobić instalację elektryczną w domu? Popularne metody
Istnieją cztery sposoby na montaż instalacji elektrycznej w domu. O dwóch z nich przed chwilą wspomnieliśmy. Metoda podtynkowa wymaga użycia przewodów okrągłych. Rozprowadzanie instalacji elektrycznej odbywa się wtedy poprzez karbowane rury (peszel). Nie obędzie się też bez wykucia bruzd w ścianie i suficie na przynajmniej 1 cm.
Instalacja elektryczna natynkowa jest najprostsza w montażu. Przewodów nie ukrywa się w ścianie, lecz w specjalnych listwach maskujących. Wówczas układanie instalacji elektrycznej przeprowadza się tuż przy podłodze, aby listwy nie rzucały się w oczy. Takie rozwiązanie stosuje się przede wszystkim w starszym budownictwie.
Pozostaje wreszcie trzecia metoda, czyli wtynkowa. Jak zrobić instalację elektryczną w domu w ten sposób? Wystarczy ułożyć ją na ścianie, a następnie zamaskować warstwą tynku, która wynosi zazwyczaj 1 cm. Taka domowa instalacja elektryczna cieszy się popularnością w nowych budynkach.
Jak jeszcze można przeprowadzić układanie instalacji elektrycznej w domu? Pozostaje jedno niezagospodarowane miejsce, czyli podłoga. Jest chętnie wybierane ze względu na łatwość schowania przewodów. Elektryka domowa pod podłogą wymaga jedynie dodatkowych rur karbowanych, które chronią kable przed uszkodzeniami mechanicznymi.
Jak zrobić elektrykę w domu? Rozmieszczenie gniazdek w sypialni
W końcu należy zastanowić się, jak rozprowadzanie instalacji elektrycznej przełoży się na komfort użytkowania konkretnych pomieszczeń. W przypadku sypialni należy zapewnić podłączenie dla lampek nocnych oraz ładowarek. Najlepiej, jeśli instalacja elektryczna w domku jednorodzinnym uwzględni gniazdka po obu stronach łóżka. Warto mieć też miejsce na jeden obwód główny dla oświetlenia i kilka pobocznych dla oświetlenia akcentującego czy kinkietów.
Instalacja elektryczna w mieszkaniu z pomieszczeniem multimedialnym
Salony lub pokoje dzienne są obecnie wypełnione po brzegi elektroniką. Dlatego coraz częściej określa się je mianem pomieszczeń multimedialnych. Instalacja elektryczna w domu z telewizorem, komputerem, kinem domowym i masą innych urządzeń nie obejdzie się bez co najmniej 4 gniazd elektrycznych na każdej ścianie. Oświetlenie zaś powinno być podobne do tego, co znajduje się w sypialniach. Podobnie sprawa będzie wyglądać w gabinetach, pracowniach i tym podobnych pokojach.
Instalacja elektryczna w łazience
To szczególny rodzaj pomieszczenia. Prowadzenie instalacji elektrycznej w łazience wymaga użycia przewodów YDYp 3×2,5 mm². Gniazda muszą z kolei znaleźć się w okolicach umywalki i pralki. W wielu przypadkach wystarczy jedno oświetlenie główne, choć można poprowadzić też dwa poboczne.
Układanie instalacji elektrycznej w kuchni
Podobnie jak w łazience, nie obędzie się bez kabli YDYp 3×2,5 mm². Liczba gniazdek powinna być jednak większa. Montaż instalacji elektrycznej w domu z kuchnią obejmuje przynajmniej 5 gniazdek, po jednym na każdy popularnie wykorzystywane urządzenie: kuchenkę, piekarnik, lodówkę, zmywarkę i czajnik. Jeśli planuje się wykorzystać płytę grzejną, lepiej zainwestować w przewody YDYp 5x4mm². Oświetlenie może być takie samo jak w łazience.
Elektryka domowa w korytarzach
W tym przypadku nie ma potrzeby montowania większej liczby gniazd. Układanie instalacji elektrycznej w domu kieruje się zasadą: jedno gniazdko na każde 5 metrów. Schody powinny mieć po jednym gniazdku na górze oraz na dole. Ciekawym rozwiązaniem są włączniki krzyżowe, które pozwalają zaświecić światło na początku korytarza/schodów i wyłączyć je na końcu innym przełącznikiem.
Jak zrobić instalację elektryczną w domu z garażem?
Przydomowy garaż lub warsztat nie jest wyłącznie miejscem przechowywania samochodu. Przeprowadza się tu również podstawowe prace naprawcze. Instalacja elektryczna musi więc brać pod uwagę liczne narzędzia oraz porządne oświetlenie. Przydadzą się co najmniej dwa sufitowe źródła światła i cztery gniazda na elektronarzędzia umieszczone przy stole warsztatowym. Dobrym pomysłem jest też jedno gniazdo trójfazowe przy bramie, które ułatwia podłączenie dużych urządzeń na zewnątrz, takich jak betoniarka czy spawarka.
Domowa instalacja elektryczna na tarasie
Na tarasie warto zaplanować dwa źródła światła i jedno gniazdko z osłoną bryzgoszczelną (klasa ochronności IP 54). To pozwala na podłączenie np. radia. Warto też pomyśleć o oświetleniu wejścia oraz wyjścia do budynku. Włączniki do światła zewnętrznego mogą znaleźć się wewnątrz domu.
Czy można przeprowadzić samodzielny montaż instalacji elektrycznej w domu?
To zdecydowanie zły pomysł. Co prawda sporo osób ma dostatecznie dużą wiedzę na temat elektryki, aby poradzić sobie z niektórymi naprawami lub innymi czynnościami związanymi z instalacją elektryczną w mieszkaniu, lecz to z pewnością nie uchroni przed popełnieniem błędów. A mowa nierzadko o niebezpiecznych dla człowieka błędach. Dlatego, nawet jeśli wie się, jak zrobić elektrykę w domu, lepiej powierzyć to zadanie profesjonalistom. Zresztą wymaga tego prawo – instalacja elektryczna w domku jednorodzinnym lub mieszkaniu może być tworzona wyłącznie przez osoby z odpowiednimi uprawnieniami.
Na szczęście koszt tego zadania nie należy do wysokich. Fachowcy wyceniają je w sposób indywidualny. Nie ma więc możliwości przepłacenia za usługę. Dostaje się za to gwarancję, że prowadzenie instalacji elektrycznej będzie bezpieczne i zgodne z zasadami sztuki.
Czytaj więcej o ogrzewaniu podłogowym.
